Microsoft Exchange Server Workload Management Counters

Microsoft Exchange Server Workload Management Counters değerleri Exchange Server Role Konsolidasyon sürecinden sonra önem kazanmıştır. Exchange Server Role Konsolidasyon süreci Exchange Server 2007 ile birlikte başlamış ve Exchange Server Mailbox Role, Exchange Server Client Access Role, Exchange Server Hub Transport Role olmak üzere üç temel Exchange Server Role ve Exchange Server UM Role ve Exchange Server Edge Role olmak üzere iki tane de kuruluş özel isteklerini karşılamak üzere zorunlu olmayan Exchange Server Role geliştirilmişti.

Exchange Server Role Konsolidasyon süreci karmaşık Exchange Server Role ‘leri yok etmiş olsa bile her bir görev artık Exchange Mailbox Server üzerinde servis olarak çalışmakta Exchange Server kurulum ve yönetim işlemlerini kolaylaştırmış olsa bile yaşanılan bir performans problemi, bakım onarım yada verimlilik çalışmalarında işlerin karmaşık olmasına da neden olmuştur.

1. Exchange Server Workload Management Nedir?

Exchange Server Workload Management yada iş yükü yönetimi, Exchange Server e-posta sistemlerinde kaynakların verimli bir şekilde yönetilmesi için oluşturulmuştur. Exchange server Workload Management olarak tanımlanan bir işlem Exchange Server özelliği, protokolü yada bir hizmetidir.

Her bir Exchange Server iş yükü, e-posta gönderme ve alma işleminden çok daha fazlasıdır. E-posta göndermek ve almanın ötesinde,kullanıcı isteklerini veya arka planda işlemlerin yapılmasını ve çalışmasını çalıştırmak için sürekli olarak CPU, posta kutusu veritabanı işlemleri , bakım işlemleri veya Active Directory istekleri için Exchange server sistem kaynaklarını tüketir.

Exchange Server Workload Management işlemleri için Outlook Web App, Exchange ActiveSync, posta kutusu geçişi ve posta kutusu yardımcılarını örnek verebiliriz.

2. Exchange Server Workload Management Örnek Senaryolar?

Exchange Server Workload Management yada iş yükü yönetimi için her bir servis, hizmet yada özellik için ayrı-ayrı örnekler verebiliriz. Exchange Server Database Bakımı, yedekleme işlemleri, kullanıcı Outlook yada Active Sync bağlantıları, Mapi bağlantılarının arka tarafta yapmış olduğu kullanıcı isteği dışında ki eşitleme ve doğrulamalar, Exchange Server ‘ların Active Directory dizin hizmeti ile sürekli iletişim halinde olması ve her 15 dakika da bir Exchange server organizasyon bilgilerini güncellemesi gibi sayısı görev Exchange Server Workload Management çatısı altında yer almakta ve Exchange Server mimarisi gereği bu işlemler sürekli çalışmakta ve Exchange Server kaynaklarını tüketmektedir.

Exchange Database Maintaince Schedule

Exchange Database Maintaince Schedule iş yüklerine örnek verelim. Bilindiği gibi Exchange Database ESE mimarisini kullanmakta ve düzenli olarak da bakıma zorunludur. Bu bakım işlemlerini Exchange Server üzerinde her bir Exchange Database için ayrı zamanlar içinde planlayabilir yada bu işlemlerin Exchange yedekleme görevlerinden sonra otomatik başlamasını sağlayabiliriz.

Bu bakım işlemleri zorunludur ve yapmadığımız zaman Exchange Database ‘lerinin bozulmasına ve veri kayıpları ile sonuçlanabilmektedir. Exchange Server Database Backup işlemleri içinde bir çok ürün bulunmakta ve yedek alma ürünlerinin yeteneklerine bağlı olarak da Exchange Database için özel tasarımlar yapmalıyız.

Exchange Backup yazılımı, RPC bağlantısı üzerinden Exchange Server ile iletişim kuruyor ve bu servis üzerinden mi Exchange Databaseleri yedekliyor yoksa bir Hypervisor üzerinden VM Guest services üzerinden mi yedek alıyor, almış olduğu yedek Baremetal yedek alma yöntemimi yoksa IP bazlı mı yedek almakta, yedek alma görevlerinden sonra VSS servisini çalıştırmakta mı gibi bir çok faktör vardır ve yapacak olduğumuz yöntem ve sahip olduğumuz backup çözümünün yeteneklerine bağlı olarak da Exchange Database Maintaince işlemleri etkilenmektedir.

Yanlış yapılandırma yada eksik düzenlemeler sonrasında Exchange Database Maintaince işlemleri ya işlemciye ek iş yükü oluşturmakta, yada ağ kaynaklarını tüketmekte yada veri depolama havuzlarının aşırı IO ile çalışmasına neden olmaktadır. Bu iyi senaryo bir de kötü senaryosu var bu işin ki yapılamayan bir bakım zamanında bitmeyen işlemler Exchange Database ‘nin bozulmasına ve veri kaybına neden olmaktadır.

Exchange Server Retention Policy

Exchange Server performansına etki eden ve backup görevleri kadar Exchange Database ‘i yoran iş yüklerine bir başka örnek ise Exchange Server Retention Policy ‘lerdir. Bir Exchange Server üzerinde arşivleme görevi için görevler oluşturduk ve bu görevler belirli aralıklarla arşivleme işlemlerini yapacaklar, kullanıcı posta kutuları içinde yer alan verileri yaşlandıracak ve Exchange Database için optimizasyon yapacaktır.

Kullanmış olduğumuz Exchange Arşivleme çözümü Microsoft ‘un Arşivleme çözümü olduğu gibi üçüncü taraf bir firmanın Enterprise Vault yada Baracuda Mail Arşiv yazılımları olabilir. Her bir ürünün amacı veri sınıflandırma, yaşlandırma ve uyumluluk ihtiyaçlarını karşılayıp Exchange Database optimizasyonu yapmak olsa bile çalışma şekilleri ve yöntemleri farklıdır. Bizim Exchange server üzerinde yapmış olduğumuz tasarımlar da bu görevlere etki etmektedir.

Her bir arşivleme görevi ve Exchange Retention Policy ‘i işlemleri tamamlandıktan sonra Exchange Server üzerinde ek iş yükü bırakır. Arşivleme işlemi ile verileri bir başka alana taşınan Exchange Databaseleri üzerinde mailbox quota assistant, compliancement gibi yüzlerce iş gücü oluşur. Bu işlemler sırasında ve sonrasında bazen işlemcide iş gücü oluşur, bazen veri depolama havuzlarında bazen de ağ kaynaklarında iş gücü oluşur ki bu iş yüklerini Exchange Server Workload Management çalışmaları ile belirleyebiliriz.

Bir başka örnek durum ise message throttling etiketi ile paylaşmış olduğumuz Exchange Server Message Throttling çalışmaları. Bu çalışmalar da Exchange Server ‘in bir dakika içinde göndereceği e-posta sayısını belirledik, sınırlar verdik yada ihtiyaç durumunda bu değerleri özelleştirdik. Yapmış olduğumuz yada yapmadığımız her bir ayar Exchange server üzerinde ek iş yükü oluşturacak, performans problemlerine neden olacak yada Exchange server ların daha verimli çalışmasına neden olacaktır.

3. Exchange Server Workload Management Counters

Çalışan bir Exchange Server her zaman için e-posta göndermeli ve almalıdır. Sağlıklı ve verimli bir çalışan bir Exchange Server ise bir çok özelliğini problemsiz olarak sunmalıdır, plansız kesintilere hazırlık olmalı ve Exchange Server Business Continuity Planlara sahip olmalıdır. Özel durumlarda talep edilen isteklere kabul gören zamanlar içinde cevaplar vermelidir.

Bir ileti geç gittiği zaman yada gelen bir ileti uzun süreler iinde iletilmediği zaman, kullanıcı e-posta istemcileri üzerinde e-posta denetimi yaptığı zaman ki bu istemciler Outlook olabilir, Owa olabilir yada Active Sync Client olarak kabul gören zamanlar içinde bu işlemleri yapmalıdır. Yapamadığı zamanlar da ise niçin yapamadığını yada Exchange Server üzerinde aktif çalışan işlemleri ve kuyrukta bekleyen iş yüklerini iyi analiz etmeli ve Exchange server performans taleplerini karşılamak üzere tasarımlar yapmalıyız.

Exchange Server Workload Management Counters değerleri ile bir Exchange Server için arka tarafta tamamlanan iş yüklerini, kuyrukta bekleyen iş yüklerini ve yürütülmekte olan iş yüklerini belirleyebilir ve bu iş yüklerinin ne olduğunuz her bir Exchange server özelinde analiz edebiliriz.

Aşağıdaki paylaşmış olduğumuz Exchange Server Workload Management Counters paremetreleri için kabul edilebilir eşik değerleri bulunmamakta ve özel bir durum yok ise Exchange Server üzerinde tek düzey olması beklenmektedir.

MSExchange WorkloadManagement Workloads(*)\ActiveTasks: Exchange Server üzerinde çalışmakta olan görevlerin sayısını ve görevin ne olduğunu gösterir.
MSExchange WorkloadManagement Workloads(*)\CompletedTasks: Exchange Server üzerinde tamamlanan görevlerin sayısını ve görevin ne olduğunu gösterir.
MSExchange WorkloadManagement Workloads(*)\QueuedTasks: Exchange Server üzerinde kuyrukta bekkleyen görevlerin sayısını ve görevin ne olduğunu gösterir.

4. Azure Monitor ile Exchange Server Workload Management Counters izleme

Exchange Server Workload Management Counters değerlerinin tespiti için #Azure Monitor ile yapılabilmektedir. Azure Monitor ile bu değerleri incelemek için bir takım ön gereksinimler vardır ve bu ön gereksinimleri sırası ile aşağıda paylaşmaktayım.

Azure Log Analytics Workspace Oluşturma işleminin Azure Tenant üzerinde yapılmış olması gerekmekte.
Oluşturulan Azure Log Analytics Workspace üzerinde Azure Log Analytics Workspace Agents Configuration işlemlerinin tamamlanmış olması ve Azure Log Analytics Advanced settings bölümünde Exchange Server Workload Management Counters değerlerinin tanımlanması gerekmektedir. Bunlar özel sorgular olduğu için bu sorguları istediğimizi Azure Monitor aracına öğretmemiz gerekmektedir.
Exchange Server Organizasyonu içinde bulunan her bir Microsoft Exchange Server üzerine ve Exchange Server ‘in kullanmış olduğu Domain Controller sunucularına Azure Monitoring Agent Kurulum Adımları ‘nın tamamlanmış olması gerekmekte.
Exchange Server Organizasyonu içinde bulunan her bir Microsoft Exchange Server üzerinde Exchange Server Diagnostics ve Health Manager Mimarisi ‘nin yapılandırılmış olması gerekmekte.
Azure Monitor ile talep edilen sorguların sağlıklı olması için Exchange Server Daily Performance Logs Dizini Değiştirme işlemlerinin tamamlanmış olması gerekmekte.
Azure Monitor ile talep edilen sorguların var olması dolayısı ile Exchange Server Log ve ETL Files Temizleme işleminin sorgu zamanları için hazır olması gerekmekte.

Yukarıda paylaşılan 6 temel gereksinim tamamlandıktan sonra Azure Monitor ile Exchange Server Workload Management Countersdeğerlerini sorgulayabiliriz.

5. Exchange Server Workload Management Counters Query

Azure Monitor için paylaşmış olduğum aşağıda ki Azure Monitor Exchange Server Workload Management Counters sorguları son 24 saat içinde ki sorguları her 15aralıklarla çalıştırmak üzere paylaşılmıştır.

Bu sorguları ihtiyaçlarınız çerçevesinde özelleştirebilirsiniz.

5.1 MSExchange Workload Management Workloads Active Tasks Computer

Aşağıda paylaşmış olduğum Azure Monitor Query ile Exchange Server üzerinde bulunan her bir Exchange Server için MSExchange WorkloadManagement Workloads ActiveTasks değerlerini görebilirsiniz. Azure Monitor Query 1 Dakika içinde çalıştırılmak üzere hazırlanmıştır.

MSExchange WorkloadManagement Workloads ActiveTasks Computer

5.2 MSExchange Workload Management Workloads Active Tasks Instancename

Aşağıda paylaşmış olduğum Azure Monitor Query ile Exchange Server üzerinde bulunan her bir Exchange Server Servisi için MSExchange WorkloadManagement Workloads ActiveTasks değerlerini görebilirsiniz. Azure Monitor Query 1 Dakika içinde çalıştırılmak üzere hazırlanmıştır.

MSExchange WorkloadManagement Workloads ActiveTasks Instancename

5.3 MSExchange Workload Management Workloads Completed Tasks Computer

Aşağıda paylaşmış olduğum Azure Monitor Query ile Exchange Server üzerinde bulunan her bir Exchange Server için MSExchange WorkloadManagement Workloads CompletedTasks değerlerini görebilirsiniz. Azure Monitor Query 1 Dakika içinde çalıştırılmak üzere hazırlanmıştır.

MSExchange WorkloadManagement Workloads CompletedTasks Computer

5.4 MSExchange Workload Management Workloads Completed Tasks Instancename

Aşağıda paylaşmış olduğum Azure Monitor Query ile Exchange Server üzerinde bulunan her bir Exchange Server Servisi için MSExchange WorkloadManagement Workloads CompletedTasks değerlerini görebilirsiniz. Azure Monitor Query 1 Dakika içinde çalıştırılmak üzere hazırlanmıştır.

MSExchange WorkloadManagement Workloads CompletedTasks Instancename

5.5 MSExchange Workload Management Workloads Queued Tasks Computer

Aşağıda paylaşmış olduğum Azure Monitor Query ile Exchange Server üzerinde bulunan her bir Exchange Server için MSExchange WorkloadManagement Workloads QueuedTasks değerlerini görebilirsiniz. Azure Monitor Query 1 Dakika içinde çalıştırılmak üzere hazırlanmıştır.

MSExchange WorkloadManagement Workloads QueuedTasks Computer

5.6 MSExchange Workload Management Workloads Queued Tasks Instancename

Aşağıda paylaşmış olduğum Azure Monitor Query ile Exchange Server üzerinde bulunan her bir Exchange Server Servisi için MSExchange WorkloadManagement Workloads QueuedTasks değerlerini görebilirsiniz. Azure Monitor Query 1 Dakika içinde çalıştırılmak üzere hazırlanmıştır.