Microsoft Exchange Server Kurulum işlemlerinin sağlıklı yapılması için Active Directory dizin yapısı zorunludur. Bu zorunluluk sadece kurulum aşamasında değil Exchange Server kurulum işlemleri yapıldıktan sonra da zorunlu bir ihtiyaçtır.

Exchange Server çalışmış olduğu ortamda dizin hizmetlerinin, dizin hizmeti içinde bulunan Domain Controller Sunucularının ve Global Catalog sunucularının sağlıklı olmasını ister. Bu bir zorunluluktur ve bu zorunluluk da Exchange Server kurulum, kurulum sonrası çalışması, her bir Exchange Server Cumulative Update güncelleştirme işlemi ve Exchange Server Upgrade projelerin de ki en önemli ihtiyaçtır ve de temel bir zorunluluktur.

Bu çalışmamız da Exchange Server ihtiyaçları konu başlığında Active Directory ihtiyacını inceliyoruz.

Microsoft Exchange Server Active Directory Prerequiste

Microsoft Exchange Server Kurulum işlemleri Active Directory dizin yapısı üzerinde önemli değişiklikler yapmakta ve dizin hizmetinin de sürekli sağlıklı olmasını beklemektedir. Bu zorunluluk sadece Microsoft Exchange Server Kurulum sırasında değil kurulum işlemleri tamamlandıktan sonra da zorunludur.

Microsoft Exchange Server üzerinde yapacak olduğumuz her bir bakım işlemi için de her bir Exchange Server Cumulative Update işlemi için de zorunludur.

Tırnak içinde belirtelim, Exchange Server Security Update Paketlerinden bahsetmiyorum, Exchange Server Security Updata paketleri, Active Directory Dizin hizmetini etkileyen, değiştiren bir süreci bulunmamaktadır.

Özet ile, Microsoft Exchange Server kurulum işlemleri tamamlandıktan sonra da etki alanı içinde bulunan Domain Controller ve Global Catalog sunucuları ile sürekli iletişim halindedir ve onların sağlıklı olmasını bekler.

Microsoft Exchange Server’in Active Directory mimarisine bağımlılığını anlatmak için verecek olduğumuz en temel örnek, Exchange Server Kurulumu yapılmış ve çalışmakta olan bir organizasyonda bir kullanıcı için posta kutusu oluşturmak isteyelim, yada Microsoft Exchange Server veri tabanı üzerinde değişiklik yapmak isteyelim yada mevcut Exchange veri tabanlarını bir DAG üyesi yapmak yada yeni bir DAG mimarisi oluşturmak isteyelim.

Bahsetmiş olduğum bu bütün aşamalarda Active Directory Gereksinimi zorunludur ve onun sağlıklı olması beklenir.

Eğer, Microsoft Exchange Server ve Active Directory dizin hizmeti içinde bulunan Domain Controller ve Global Catalog sunucuları ile iletişim kuramıyorsa yada bir problem varsa bu işlemlerin her birisi başarısız olacaktır.

Bu örneği en temel zorunlu gereksinim olarak paylaştım ve bu örnekler gibi sayısız örnekler verebiliriz. Bu sebepten ötürü Active Directory Dizin hizmeti, içinde bulunan Domain Controller Sunucuları ve Global Catalog sunucuları en kritiktir ve en temel gereksinimdir.

Bilindiği gibi Exchange Server üzerinde kullanıcı kimlik doğrulaması yapmamakta. Exchange Server ilk çıkmış olduğu günden beri active directory yapısına bağımlıdır ve o olmadan hizmet veremez ve kurulamaz.. Diğer e-posta Sistemleri, kullanıcı kimlik bilgilerini kendi üzerinde tutabilirken bu Excange Server için geçerli değildir.

Exchange Server üzerinde kullanıcı kimlik denetimi yapılmaz. Kullanıcı parolası bile Exchange Server üzerinden değiştirilemez, Exchange server bu ihtiyaç için sadece aracı olabilmektedir.

Exchange Server üzerinde bir Exchange database oluşturduğumuz zaman bu database exchange server üzerinde barınıyor olsa bile bu databasenin sistem bilgileri, kayıt dosyaları, içinde hangi posta kutularının barındığı ve bunun gibi bir çok nitelikli bilgi active directory dizini içinde saklanır.

Bir kullanıcının bütün öznitelikleri, e-posta adresi, departman bilgisi, telefon numarası ve diğer bütün öz nitelik bilgilerini exchange server için kullanabiliriz. Bu bilgilerin her birisi active directory ortamında saklanır ve exchange serverin kullanması için de Active Directory bir kütüphane görevini görür.

Bu örnekler kullanıcı ihtiyaçları için vermiş olduğum en temel örneklerdir.

Kullanıcı seviyesinden organizasyon seviyesine çıktığımız zaman da benzer örnekleri görebiliriz. Bir exchange organizasyonuna DAG kümesi kurmak istesek de bu işlemleri Exchange Server üzerinde yapsak da, yapmış olduğumuz bütün işlemler active directory dizin hizmeti içinde saklanır.

DAG ‘in ismi nedir, IP adresi nedir, hangi sunucular DAG üyesidir, hangi veri tabanları DAG içinde çalışmaktadır ve çok daha fazlası dizin hizmeti içinde saklanır. Bizler DAG kümesi üzerinde bir işlem yaptığımız zaman aslında bütün işlemler active directory üzerine işlenmektedir ve onun kütüphanesinde saklanmaktadır.

Exchange Server üzerinde Cumalative update yükseltme işlemlerini yapmak isteyelim, sürüm güncelleştirme işlemlerini yapalım yada Exchange Server da upgrade projesi yapalım.

Her bir exchange server upgrade projesinde dizin hizmeti zorunludur ve onun sağlıklı olması beklenir. Bilindiği gibi her bir exchange Server sürümü dizin hizmetinde değişiklik yapmaktadır. Schema olarak bildiğimiz nitelikleri değiştirir ve bu nitelikler de exchange server üzerinde saklanmaz. Bu bilgiler de Active directory dizin hizmeti içinde kütüphanede saklanmaktadır.

Özet ile Microsoft exchange server üzerinde ki kullanıcı bilgilerinden tutun da sunucu bilgileri ve organizasyon bilgilerinin bir çoğu, active directory içinde saklanmakta ve exchange server da bu bilgileri sürekli olarak kullanmaktadır.

Her 15 dakikada bir exchange server dizin hizmetine bu bilgileri sormakta ve olumlu cevap almadığı zaman da problemler başlamaktadır.

Exchange server üzerinde oluşan bir çok problem kaynağı aslında dizin hizmetinin sağlıklı olmamasından kayanklıdır ve bu sebeple dizin hizmeti ve exchange server e-posta sistemi bir-birinden ayrı tutulamaz.

Bu Video içerik bilgilerini kapsayan teknik döküman içeriğine Microsoft Exchange Server Active Directory Gereksinimi makalesinde ulaşabilirsiniz.