Kuruluşlar; iş süreklilik beklentisi ve bütçesine bağlı olarak Planlı ve Plansız kesinti sürelerine sahip olmalıdır. Günümüzde BCDR olarak isimlendirilen iş süreklilik (business continuity plan) çözümleri ve felaket korunma senaryoları (disaster recovery plan) iç-içe geçmiş ve karmaşık senaryolardır. BCDR Projelerine etki eden bağımlılıklar, Bilgi Teknolojileri varlıklarımız ve varlıklarımızın sahip olduğu yetenekler ve bütçelerdir.
BCDR Projelerinde (business continuity plan / disaster recovery plan) ince biz çizgi bulunmaktadır.
Bu çizgi yerel veri merkezi ile ikinci veri merkezi arasındadır. Ikinci veri merkezi, seçmiş olduğumuz bulut bilgi işlem alt yapısı yada kuruluşun seçmiş olduğu ikinci veri merkezi olması senaryolarımıza etki edecektir.
İnce çizginin, iç tarafına bakıldığı zaman yerel veri merkezi içinde bulunan bilgi işlem kaynakları görülmektedir.
Yerel veri merkezinde doğru bir tasarım yapıldığı zaman sıfır saniye kesinti sürelerine sahip tasarımları yapabiliriz. Bu tasarımlar business continuity plan olarak incelenecek ve bu tasarımlara etki eden en önemli faktör sahip olduğumuz bütçeler olacaktır.
İş kritik sunucular arasında yer alan etki alanı sunucuları (Domain Controller) için tasarımlarımıza örnek verelim. Etki alanı sunucuları (Domain Controller) için sıfır saniye kesinti sürelerine sahiptir.
Windows Server 2008 ‘den sonra gelen yeni yetenekler Domain controller sunucuları için sıfır saniye kesinti sürelerine sahip olmamızı sağlamıştır. Bare Metal Recovery yedek alma çözümü, FRS mimarisinden DFRS mimarisine geçiş, Virtual Domain Controller yenilikleri bu yeni yeteneklere örneklerdir.
Bir başka örnek ise mail trafiğimizi yönetmekte olan Exchange sunucularımız. Exchange sunucuları içinde sıfır saniye kesinti sürelerine sahip olabiliriz.. Exchange mimarisi son on sene için de çok ciddi bir evrim geçirdi ve günümüz iş ihtiyaçları içim uyumlu duruma geldi.
Evrimden önce Local Continuous Replication (LCR) ve Clustered Continuous Replication (CCR) gibi karmaşık çözümleri kullanıyorduk. B
u çözümler için yüksek bütçeler harcamakta fakat sıfır saniye kesinti sürelerine sahip olamıyorduk. Bu gün kullanmakta olduğumuz Exchange DAG mimarisi sonrasında donanım ve yazılıma bağlı kalmadan sıfır saniye kesinti sürelerine sahip olabilmekteyiz.
Exchange server için gelen bu yenilikler SQL sunucuları için de geçerlidir. SQL Server AlwaysOn yenilikleri SQL sunucuları için de sıfır saniye kesinti ile hizmet vermesini sağlamıştır. SQL Server 2017 ile birlikte artık Standart sürüm de AlwaysOn yapabilmektedir.
Tekrar hatırlatmakda fayda var. Sıfır saniye kesinti (business continuity plan) sadece ama sadece yerel veri merkezi içinde yapılabilir. Veri merkezi dışına çıkıldığı zaman kesinti süreleri başlayacak ve bu kesintiler de Disaster Recovery Planları içinde incelenmelidir.
Bu kesinti süresinin ne kadar olacağını belirleyen faktörler ise bilgi işlem kaynaklarımıza yapmış olduğumuz yatırım ve onların sağlık durumları belirleyecektir.
Business continuity plan projelerinde masaya yatırılması gerekli olan bir çok bileşen bulunmaktadır. Donanım yatırım ve tasarımlarını bu çalışmamız da detaylandırmıyorum. Bu tasarımlar ürün üreticilerinin sahip oldukları mimarilere göre değişkenlik göstermekte ve konu dışına çıkacak kadar karmaşık konulardır.
Uygulamalar için business continuity plan hedefleniyorsa eğer, uygulamaların kendi çözümleri ve destekleri çerçevesinde business continuity plan çalışmaları yapılmalıdır. Exchange server için business continuity plan hedefleniyorsa eğer Active Directory mimarisi bu tasarımdan ayrı tutulamaz.
Exchange server mimarisi ilk oluşmuş olduğu zamandan beri Active directory mimarisine göbekten bağlıdır ve bunun için ayrı düşünülemez. Active Directory sunucularında oluşan bir problemlem dolaylı yoldan posta trafiğimize etki edecektir. Exchange server business continuity plan projelerinde active directory mimarisi ile birlikte tek bir mimariymiş gibi tasarımlar yapılmalıdır.
Benzer business continuity plan ‘ları Sharepoint Farmları ve Remote Desktop Farmları için de geçerlidir. Remote Desktop mimarisi, Windows Server 2012 ‘den sonra RDS Rolleri seviyesinde parçalandı. Her bir RDS Rol seviyesinde business continuity plan ve disaster recovery plan senaryolarını desteklemeye başladı.
Özet olarak, business continuity plan ve disaster recovery plan senaryoları yapılırken, bir-birine bağımlı sistemler bir-birinden ayrı düşünülemez!!!
Bağımlı olduğu donanım, işletim sistemi, servis ve bağımlı olduğu çevre birimleri dikkate almalı ve her bir hizmet için business continuity plan ve disaster recovery plan oluşturmalıyız.
BCDR Projelerinde Bütün hizmetleri tek-bir sunucu tek-bir uygulama gibi planlanmalıdır.
